Pars Today

Իրանն իր աշխարհագրական դիրքով համարվում է աշխարհի ամենակարևոր վայրերից մեկը: Այս տարածաշրջանը մեծ նշանակություն ունի գաղափարական, պատմական, մշակութային, քաղաքակրթական և տնտեսական հարթություններում:Այս զգայուն աշխարհագրության մեջ քաղաքա-տնտեսական կյանքի շարունակականությունը պայմանավորված է կայուն անվտանգության պահպանմամբ, և կանխարգելիչ ու պաշտպանական երաշխիքների առկայությամբ:

Իրանի իսլամական հանրապետությունն իր ազգային շահերն ու անվտանգությունն ապահովելու համար փորձել է լինել  անկախ և  ունենալ արդյունավետ իշխանություն:

Չնայած ութամյա պարտադրյալ պատերազմից հետո առաջացած բոլոր սահմանափակումներին ու պատժամիջոցներին, Իրանն ապացուցել է, որ ապավինելով իր սեփական ուժերին ու մասնագետներին,  կարող է զգալի նվաճումներ արձանագրել ինքնապաշտպանության ոլորտում:  Այսօր Իրանի ռազմածովային ուժերը հնարավորություն ունեն  անհրաժեշտության դեպքում կիրառել արդիական սարքավորումներ ու զինտեխնիկա և  հզոր դերակատարություն  ունենալ Պարսից ծոցի և Օմանի ծովից մինչև  Հնդկական օվկիանոսի ափերի անվտանգության ապահովման գործում: Այս նպատակով Իրանն իր դիրքն ու դերակատարությունը հասցրել է ռազմավարական ուժի մակարդակի:

Պարսից ծոցի տարածաշրջանի առանձնահատուկ պայմանների և զենքի էմբարգոյի պատճառով, Իրանի պաշտպանական արդյունաբերությունը  սուզանավերի կառուցման նախագծերի իրականացումն  սկսեց ամենաթեթև մոդելներից, և այժմ հասել է այն մակարդակի, որ  կառուցում է  600 տոննա ջրատարողությամաբ սուզանավ: Իրանը զգալի առաջընթաց է գրանցել  ռազմածովային պաշտպանության ոլորտում: Այս ոլորտի  ձեռքբերումներից են Ֆաթեհ և Ղադիր սուզանավերը: Ֆաթեհ սուզանավն ունի շուրջ 593 տոննա ջրատարողություն, ջրի մեջ ընկղման խորությունը՝ 200-250 մ, բաց ծովում կարող է մնալ առնվազն 35 օր։

Նահանգ սուզանավն առաջին նախագիծն էր, որ արդյունավորվեց տեղական տեխնոլոգիայի արդյունքում և պաշտպանության նախարարության մասնակցությամբ: Նահանգ սուզանավի կառուցման արդյունքում ձեռք բերված փորձերով,  մշակվեց  Ղադիր սուզանավի արտադրության հոսքագիծը: 

Ղադիր և Ֆաթեհ  հայրենական սուզանավերի կառուցումը, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի հատուկ  հնարավորություններ և առանձնահատկություններ, Իրանի ռազմածովային ուժերի ձեռքբերումներից  են:  Ղադիր տիպի սուզանավը զինված է երկու տորպեդային ապարատով, որոնք կարող են արձակել 533 միլիմետր տրամաչափի տորպեդներ, ինչպես նաև ծովային ականների տեղադրման սարքերով։ Այս սուզանավը ժամում կարող է զարգացնել 11 ծովային մղոն արագություն։

Ղադիր տիպի փոքր սուզանավերն իրենց յուրահատուկ նախագծման շնորհիվ, հարմար են Պարսից ծոցի համար և  մեծ հնարավորություն են ընձեռում ծովուժին: Իհարկե այս սուզանավի նախագծման մեջ նկատի են առնվել Օմանի ծովի կլիմայական պայմանները: Այս սուզանավը ծովի հատակում տեղակայվելու հնարավորություն ունի և ռադարախույս է:

Իրանը ներկայումս այն սակավաթիվ երկրներից է, որն ակտիվորեն կառուցում և օգտագործում  է սուզանավերի այս  տեսակն աշխարհում: Հարավային Կորեայում, Չինաստանում, Իտալիայում և Գերմանիայում իրականացվում են տարբեր  նախագծեր՝  թեթև տեսակի սուզանավերի համար:

Պարսից ծոցը որպես փոքր և քիչ խորությամբ ջրատարածք մեծ մարտահրավեր է  համարվում հատկապես դիզել–էլեկտրոնային  տիպի թեթև քաշով սուզանավների համար: 

Ըստ էության, այս տարածքում ստորերկրյա մարտերի ժամանակ փոքր և թեթև նավի կարիք  կա, որպեսզի հնարավոր լինի քիչ ծախսով և փոքրաթիվ անձնակազմով  աշխատանքն ավարտին հասցնել: Կրուիզային հրթիռի տորպեդոի արձակման հնարավորությունը պաշտպանական և կանխարգելիչ մեկ այլ անհրաժեշտություն է: Իրանի ծովուժն այս ոլորտում  ևս բարձրացրել է իր մարտունակությունը:

Ծովային մարտերում թշնամուց գաղտնի մնալու յուրահատկություն ունեցող և արդիական զենքերով զինված սուզանավերը վերածվել են ռազմավարական զենքի, որոնցից թեկուզ քիչ քանակությամբ ունենալն էլ կարող է արդյունավետ լինել պատերազմում և հանգեցնել  թշնամու նկատմամբ ռազմական գերակայության :  

Այս համատեքստում իրանցի փորձագետները օրակարգում ներառեցին Ֆաթեհ տեղական սուզանավի նախագիծը՝ ափամերձ պաշտպանությունից  վեր կարիքները ապահովելու համար: Այս սուզանավը գործառնական յուրահատկությունների առումով  կարող է խորասուզվել ավելի քան 200-250 մետր և այդ խորության վրա կարող է մնալ մինչեւ 35 օր։ Ֆաթեհ սուզանավերը  կարող են վերջրյա թիրախների ուղղությամբ հրթիռներ արձակել ստորջրյա տարածքից:  

Այս ոլորտում Իրանի  մեկ այլ կարևոր քայլը եղել է ծանր սուզանավ կառուցելու փորձը, որը կարող  է կրել ավելի մեծ քանակությամբ  զենքեր և  հեռավոր ծովերում  իրականացնել մեծ հեռահարությամբ գործառույթներ։

Այս ոլորտում արձանագրված նվաճումներից է  Բեսաթ (Be"sat) սուզանավի նախագիծը։ Այս սուզանավը կկարողանա կրել մեծ քանակությամբ  բազմազան զենքեր:

 Բեսաթն իր մարտական ​​կարողություններով մեծ ազդեցություն կունենա ինչպես ռազմական զսպման ոլորտում, այնպես էլ հավանական պատերազմի դեպքում` երկրի խորքերում գտնվող կենսական նշանակության թիրախներում,  ծովային գծերում, առափնյա թիրախներում թշնամուն  հարվածելու համար։

Վերջին երեք տասնամյակների ընթացքում տարածաշրջանին պարտադրված հակամարտությունների և պատերազմների փորձը ցույց է տվել, որ ցանկացած անապահովություն կարող է վնասել  տարածաշրջանի բոլոր երկրներին:  Պարսից ծոցի  անվտանգությունը կրկնակի կարևոր է այս ջրատարածքի  զգայուն և ռազմավարական դիրքի  բերումով: Այս համատաքեստում, Իրանի ռազմածովային ուժերը հնարավորություն ունեն ռազմածովային մարտերում անհրաժեշտության դեպքում օգտագործելով արդիական սարքավորումներ ու զինտեխնիկա, հզոր դերակատարություն  ունենալ Պարսից ծոցի և Օմանի ծովից մինչև  Հնդկական օվկիանոսի ափերի անվտանգության ապահովման գործում:

Իրանի ռազմածովային ուժերը ամենայն հզորությամբ  պահպանում են Պարսից ծոցի անվտանգությունը և պատրաստ են դիմակայել սպառնալիքներին և ի ցույց դնել այդ կարողությունները տարածաշրջանային և արտատարածաշրջանային ջրերի անվտանգության բարձրացման ոլորտում:

Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի  գլխավոր հրամանատար գեներալ-մայոր Հոսեյն Սալամին, ընդգծելով, որ Իրանը նպատակ ունի ընդլայնել իր պաշտպանական ուժը, հայտարարել է․-« ԻՀՊԿ-ն այսօր առաքելություն ունի հեղափոխության և համակարգի ծովային պաշտպանության ազդեցության ոլորտը մեծացնելով, պաշտպանել իր անկախությունը, տարածքային ամբողջականությունն ու  իր ծովային շահերը»;

Այս կարողությունների հավաստիքն են Հյուսիսային Հնդկական օվկիանոսում աշխարհի չորս տնտեսական ուղիներում Իրանի նավատորմի ներկայությունը և Ատլանտյան օվկիանոսում ծովային առաքելությունների իրականացումը։ Իրանի պաշտպանական դոկտրինայի շրջանակում իրականացվող այս քայլերն  ուղղված  են պատերազմի կանխմանը;